12. ޙަޔަވާނުންނަށް އަނިޔާކޮށް އެއަށް ޢަޛާބު ދޭމީހުން ޖާބިރު رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((…عُرِضَتْ عَلَيَّ النَّارُ، فَرَأَيْتُ فِيهَا امْرَأَةً
ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރާ މީހާ ކާފަރުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިން އިޖުމާޢުވެވަޑައިގަތުން. އީމާންކަމަކީ ދުލުން ބުނާ ބަސްތަކާއި އެހެން ގުނަވަންތަކުން ކުރާ ޢަމަލުތައް ހިމެނޭ އެއްޗެއްކަމުގައި ބުނާ ހުރިހާ މަޒްހަބެއްގެ ޢިލްމުވެރިންވެސް އިއްތިފާޤުވެފައިވާ ގޮތުގައި
ފުރަތަމަ ކަންތަކާމެދު ދަންނައެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ފާޙިޝްކަމެކެވެ. އެއީ އިންސާނުންގެ ތެރޭގައިވެސް ދެމީހުންގެ ރުހުމުގައިވެސް އެކަން ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. ފަހެ، އަނެކާގެ ނުރުހުމުގާކުރަނަމަ ވާނީ ކޮންފަދައަކުން ހެއްޔެވެ؟ ފަހެ، އެއީ ފާޙިޝްކަމާ
ހެދުން ލައިގެން އޮރިޔާމުން ތިބޭ އަންހެންނާއި އަދި ހައްޤަކާނުލައި މީސްތަކުންނަށް އަނިޔާކޮށް އެމީހުންގެ ގައިގައި ތަޅަމުން ގެންދާމީހުން: އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް
ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރުމުގެ ޙުކުމް ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރުމަކީ ކުފުރުގެ ޢަމަލެއްކަމުގައި އިސްލާމްދީނުގެ އަހުލުވެރިން ޚިލާފުވެފައި ނުވެއެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރާ މީހާ ޤަތުލުކުރެވޭނޭ ކަމާއިމެދުވެސް
ޖިންނީންނަކީ ބުއްދިދެއްވާފައިވާ ދިރޭ އެއްޗެކެވެ. އެސޮރުމެންނަށް އަމުރުކުރައްވާފައިވާ ކަންތައްތަކާއި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަންތައްތައް ވެއެވެ. އަދި އެސޮރުމެންނަށް ޘަވާބާއި ޢަޛާބުވެއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެސޮރުމެންގެ ގާތަށް ފޮނުއްވާފައިވުމުން ހެޔޮކަންތައްތަކަށް އަމުރުކޮށް ނުބައިކަންތައް
ޞޫރަކުރަހާ މީހުން: ޤިޔާމަތްދުވަހުން އެންމެ ގަދަފަދަ ޢަޛާބެއް ދެވޭނީ ﷲގެ ޚަލްޤުތަކާއި އެއްގޮތަށް ކުރަހާ މީހުންނަށެވެ. ޢަބްދު ﷲ ބުން މަސްޢޫދު رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه
ކިބުރުވެރިވުން ކިބުރުވެރިކަމަކީ ބޮޑެތި ފާފަތަކުގެ ތެރެއިން ފާފައެކެވެ. އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((يقول اللهُ عزَّ وجلَّ : الكبرياءُ
ބަލިމަޑުކަމެއް ހިތުގައިވުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙިކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّـهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ )) މާނައީ: “އެއުރެންގެ ހިތްތަކުގައި ބަލިމަޑުކަމެއްވެއެވެ. އެކަމުން،
ޙައްޤަކާއި ނުލައި މީހަކު ޤަތުލުކުރުން: ﷲ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. (وَمَن يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا وَغَضِبَ اللَّـهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا ﴿٩٣﴾) [سورة النساء]
އިބުން ޤައްޔިމް ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. ” ﷲގަންދީ ބުނަމެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އެބޭކަލުންގެ ހިތްތައް އީމާންކަމާއި ޔަޤީންކަމުން ފުރިފައިވާއިރުވެސް އެބޭކަލުން ނިފާޤްކަމަށްވާ ބިރުވެތިކަން މާބޮޑެވެ. އަދި އެކަމުގެ މައްޗަށްވާ ކަންބޮޑުވުން ވަނީ ބަރުވެގެންނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އެބައެއްގެ އީމާންތެރިކަން
އަދިވެސް ޙުޒައިފާ ބުނުލް ޔަމާންގެ އަރިހުން އައިސްފައިވެއެވެ. عَنْ حُذَيْفَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، قَالَ : دُعِيَ عُمَرُ لِجِنَازَةٍ ، فَخَرَجَ فِيهَا أَوْ يُرِيدُهَا فَتَعَلَّقْتُ بِهِ فَقُلْتُ
ޞައްޙަ ޢަޤީދާ އުނގެނޭންވީ އިންސާނާ ޝިރުކުން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައެވެ. ޝިރުކުން އިންސާނާ ސަލާމަތްކޮށްދޭ ހަމައެކަނިވަސީލަތަކީ ޞައްޙަ ޢަޤީދާ ދެނެގަތުމެވެ. ޞައްޙަ ޢަޤިދާ އަށް ޖާހިލުވުމަކީ އެންމެ ގިނަ ބަޔަކު ޝިރުކުގެ ވަޅުގަނޑުގެ ތެރެއަށް ވެއްޓިގެންދާ ސަބަބެވެ.
ނިފާޤުކަމަށް ބިރުވެތިވުން ޞަޙާބީބޭކަލުންނާއި އޭގެ ފަހުން އައި ޞާލިޙްބޭކަލުން ނިފާޤުކަމަށް ނުހަނު ބިރުވެތިވިއެވެ. އެގޮތުން އަބުއްދަރްދާއު (رضي الله عنه) އެކަލޭގެފާނުގެ ނަމާދުގައި އައްތަޙިއްޔާތަށް ފަހުގައި ނިފާޤުކަމުން ރައްކާތެރިކޮށްދެއްވުމަށް އެދި ﷲގެ ހަޟްރަތުގައި ދުޢާކުރައްވައެވެ.
الحمد لله وحده،والصلاة والسلام على مَن لا نبيَّ بعده، وعلى آله وصحبه. ޞައްޙަ ޢަޤީދާއަކީ އިސްލާމްދީނުގެ އަޞްލެވެ. އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް ބޮޑު އަހައްމިޔަތުކަމެއް ޢަޤީދާއަށް ދީފައިވެއެވެ. އިސްލާމްދީން ބިނާވެފައިވަނީ ޢަޤީދާއާއި
މައިންބަފައިންނަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަކީ، ތިބާގެ ދަރީން ތިބާއަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަށް ދެވޭ ތަރުބިއްޔަތެކެވެ. އަދި ދަރިން އިޞްލާޙުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ކަންތައްތައް ހިނގާ އުޞޫލަކީ، ތިމާ ކުރާ ޢަމަލުތަކާ އެއްފަދަ ގޮތެއް ތިމާއަށް މެދުވެރިވުމެވެ.
12. ޙަޔަވާނުންނަށް އަނިޔާކޮށް އެއަށް ޢަޛާބު ދޭމީހުން ޖާބިރު رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((…عُرِضَتْ عَلَيَّ النَّارُ، فَرَأَيْتُ فِيهَا امْرَأَةً
ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރާ މީހާ ކާފަރުވާނެ ކަމަށް ޢިލްމުވެރިން އިޖުމާޢުވެވަޑައިގަތުން. އީމާންކަމަކީ ދުލުން ބުނާ ބަސްތަކާއި އެހެން ގުނަވަންތަކުން ކުރާ ޢަމަލުތައް ހިމެނޭ އެއްޗެއްކަމުގައި ބުނާ ހުރިހާ މަޒްހަބެއްގެ ޢިލްމުވެރިންވެސް އިއްތިފާޤުވެފައިވާ ގޮތުގައި
ފުރަތަމަ ކަންތަކާމެދު ދަންނައެވެ. އެއީ ﷲ ތަޢާލާ ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ފާޙިޝްކަމެކެވެ. އެއީ އިންސާނުންގެ ތެރޭގައިވެސް ދެމީހުންގެ ރުހުމުގައިވެސް އެކަން ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ. ފަހެ، އަނެކާގެ ނުރުހުމުގާކުރަނަމަ ވާނީ ކޮންފަދައަކުން ހެއްޔެވެ؟ ފަހެ، އެއީ ފާޙިޝްކަމާ
ހެދުން ލައިގެން އޮރިޔާމުން ތިބޭ އަންހެންނާއި އަދި ހައްޤަކާނުލައި މީސްތަކުންނަށް އަނިޔާކޮށް އެމީހުންގެ ގައިގައި ތަޅަމުން ގެންދާމީހުން: އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް
ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރުމުގެ ޙުކުމް ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރުމަކީ ކުފުރުގެ ޢަމަލެއްކަމުގައި އިސްލާމްދީނުގެ އަހުލުވެރިން ޚިލާފުވެފައި ނުވެއެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާ އަށް ފުރައްސާރަކުރާ މީހާ ޤަތުލުކުރެވޭނޭ ކަމާއިމެދުވެސް
ޖިންނީންނަކީ ބުއްދިދެއްވާފައިވާ ދިރޭ އެއްޗެކެވެ. އެސޮރުމެންނަށް އަމުރުކުރައްވާފައިވާ ކަންތައްތަކާއި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަންތައްތައް ވެއެވެ. އަދި އެސޮރުމެންނަށް ޘަވާބާއި ޢަޛާބުވެއެވެ. ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم އެސޮރުމެންގެ ގާތަށް ފޮނުއްވާފައިވުމުން ހެޔޮކަންތައްތަކަށް އަމުރުކޮށް ނުބައިކަންތައް
ޞޫރަކުރަހާ މީހުން: ޤިޔާމަތްދުވަހުން އެންމެ ގަދަފަދަ ޢަޛާބެއް ދެވޭނީ ﷲގެ ޚަލްޤުތަކާއި އެއްގޮތަށް ކުރަހާ މީހުންނަށެވެ. ޢަބްދު ﷲ ބުން މަސްޢޫދު رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه
ކިބުރުވެރިވުން ކިބުރުވެރިކަމަކީ ބޮޑެތި ފާފަތަކުގެ ތެރެއިން ފާފައެކެވެ. އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه ވިދާޅުވިއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((يقول اللهُ عزَّ وجلَّ : الكبرياءُ
ބަލިމަޑުކަމެއް ހިތުގައިވުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙިކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّـهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ )) މާނައީ: “އެއުރެންގެ ހިތްތަކުގައި ބަލިމަޑުކަމެއްވެއެވެ. އެކަމުން،
ޙައްޤަކާއި ނުލައި މީހަކު ޤަތުލުކުރުން: ﷲ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ. (وَمَن يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا وَغَضِبَ اللَّـهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا ﴿٩٣﴾) [سورة النساء]
އިބުން ޤައްޔިމް ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. ” ﷲގަންދީ ބުނަމެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އެބޭކަލުންގެ ހިތްތައް އީމާންކަމާއި ޔަޤީންކަމުން ފުރިފައިވާއިރުވެސް އެބޭކަލުން ނިފާޤްކަމަށްވާ ބިރުވެތިކަން މާބޮޑެވެ. އަދި އެކަމުގެ މައްޗަށްވާ ކަންބޮޑުވުން ވަނީ ބަރުވެގެންނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އެބައެއްގެ އީމާންތެރިކަން
އަދިވެސް ޙުޒައިފާ ބުނުލް ޔަމާންގެ އަރިހުން އައިސްފައިވެއެވެ. عَنْ حُذَيْفَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، قَالَ : دُعِيَ عُمَرُ لِجِنَازَةٍ ، فَخَرَجَ فِيهَا أَوْ يُرِيدُهَا فَتَعَلَّقْتُ بِهِ فَقُلْتُ
ޞައްޙަ ޢަޤީދާ އުނގެނޭންވީ އިންސާނާ ޝިރުކުން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައެވެ. ޝިރުކުން އިންސާނާ ސަލާމަތްކޮށްދޭ ހަމައެކަނިވަސީލަތަކީ ޞައްޙަ ޢަޤީދާ ދެނެގަތުމެވެ. ޞައްޙަ ޢަޤިދާ އަށް ޖާހިލުވުމަކީ އެންމެ ގިނަ ބަޔަކު ޝިރުކުގެ ވަޅުގަނޑުގެ ތެރެއަށް ވެއްޓިގެންދާ ސަބަބެވެ.
ނިފާޤުކަމަށް ބިރުވެތިވުން ޞަޙާބީބޭކަލުންނާއި އޭގެ ފަހުން އައި ޞާލިޙްބޭކަލުން ނިފާޤުކަމަށް ނުހަނު ބިރުވެތިވިއެވެ. އެގޮތުން އަބުއްދަރްދާއު (رضي الله عنه) އެކަލޭގެފާނުގެ ނަމާދުގައި އައްތަޙިއްޔާތަށް ފަހުގައި ނިފާޤުކަމުން ރައްކާތެރިކޮށްދެއްވުމަށް އެދި ﷲގެ ހަޟްރަތުގައި ދުޢާކުރައްވައެވެ.
الحمد لله وحده،والصلاة والسلام على مَن لا نبيَّ بعده، وعلى آله وصحبه. ޞައްޙަ ޢަޤީދާއަކީ އިސްލާމްދީނުގެ އަޞްލެވެ. އިސްލާމްދީނުގައި ވަރަށް ބޮޑު އަހައްމިޔަތުކަމެއް ޢަޤީދާއަށް ދީފައިވެއެވެ. އިސްލާމްދީން ބިނާވެފައިވަނީ ޢަޤީދާއާއި
މައިންބަފައިންނަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަކީ، ތިބާގެ ދަރީން ތިބާއަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަށް ދެވޭ ތަރުބިއްޔަތެކެވެ. އަދި ދަރިން އިޞްލާޙުވުމުގެ ސަބަބެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ކަންތައްތައް ހިނގާ އުޞޫލަކީ، ތިމާ ކުރާ ޢަމަލުތަކާ އެއްފަދަ ގޮތެއް ތިމާއަށް މެދުވެރިވުމެވެ.
