މީސްތަކުން ހިޔާ ލިބިގަންނަ ކުންނާރު ގަސްތައް ކެނޑުން. ޢަބްދު ﷲ ބުން ޙުބުޝީ رضي الله عنه އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
ސުވާލު: އަޅުގަނޑަކީ އެއް ޖިންސުން ގުޅުން ހިންގާ މީހަކީމެއްނޫނެވެ. ނަމަވެސް، އިސްލާމް ދީނުގައި އެއްޖިންސުން ގުޅުންހިންގުމަކީ ހަރާމް ކަމަކަށްވީ ހިނދު، މުޖުތަމަޢުގައި އެއްޖިންސުން ގުޅުން ހިންގައި އެދުން ފުއްދަމުން އަންނަ ފަރާތްތަކާއެދު އަޚްލާޤީ ނަޒަރުން
ރާބުއިން ގިނަވެ އެކަން ޙަލާލުކޮށްގަތުން. ރާބުއިން މިއުއްމަތުގައި ފާޅުވިއެވެ. އަދި އޭގެނަން ނޫން އެހެން ނަމެއް އެއަށް ކިޔޫއެވެ. މީގެވެސް އެންމެ ނުބައިކަން ހުރީ މީސްތަކުންކުރެ ބަޔަކު އެކަން ޙަލާލުކޮށްގަތުމުގައެވެ. މިކަން ހިމެނިގެންވަނީ
މަޖަލަކަށްވެސް ދޮގެއް ހެދުމަކީ މައްސަލައެއްތަ؟ ޖަވާބަކީ އާނއެކެވެ. އޭޕްރިލް ފޫލް ނުވަތަ ކުޑަކުދިން ހައްދާލަން ނުވަތަ އެނޫންކަމަކަށް ވެސް ދޮގު ހެދުމަކީ އިސްލާމްދީން މަނާކުރާކަމެކެވެ. ނަމަވެސް މަޖާކުރުމާއި ހައްދުފަހަނައަޅާފައިވާ މީހުން ދެކޭގޮތުގައި މަޖާކޮށް ހުނުމަށްޓަކައި
މުސްލިމުންގެ ތެރެއިން އިސްލާމީ އަޤީދާގެ އަސާސްތައް ފަނޑުވެ ހުޅަނގުގެ ޡަޤާފަތްތަކާއި އާދަކާދަތައް ރޯވެ އާލާވެ ކުރިފަޅައިގެންގޮސްފައި ވަނީ ޢަޖައިބު ކުރުވަނިވި މިންވަރަކަށެވެ. ޣައިރު މުސްލިމުންގެ ތަފާތު އުޅުންތަކާއި ގުޅުންތައް މުސްލިމުން ނަކަލު ކުރަމުންދަނީ ތެލެއް
14.ކެއުން ބުއިމުގައި ރަނާއި އަދި ރިހީގެ ތަށި ބޭނުން ކުރުން އުއްމު ސަލަމާ رضي الله عنها އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުންނަށްވަނީ ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ އިލާހެއްނުވާކަމާއި އަދި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ އަޅާ އަދި ރަސޫލާކަމަށް ހެކިވުމުންނެވެ. އެކަމަށް ޓަކައި އަޅުގަނޑުމެން ކިޔާ ކަލިމައަކީ (لا إله
މުއުމިނުންނަށް ފުރައްސާރަކުރުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُون)) )) اللَّـهُ يَسْتَهْزِئُ
މަރާއި ދިރުންލެއްވުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޙިކުމަތަކީ އިމްތިޙާނުކުރުމެވެ. މީސްތަކުން އާޚިރުގައި ބެހިގެންދަނީ ދެ ޖަމާޢަތަކަށެވެ. އެއީ ނަރަކައިގެ ޖަމާޢަތާއި ސުވަރުގޭގެ ޖަމާޢަތެވެ. ﷲ تعالى ގެ ވަހީ ބަސްފުޅުހައިވެއެވެ. فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَفَرِيقٌ فِي
ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމަކީ ޞަދަޤާތް ދޭ މީހާ ދެއްކުންތެރި ކަމުން ދުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. އަދި ޞަދަޤާތް ދޭމީހާގެ ނިޔަތް އިޙްލާސްތެރި ކޮށްދިނުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމުގެ މާނައަކީ ކާކު ދިން އެއްޗެކަން
ﷲގެ އާޔަތްތަކަށް މަލާމަތްކުރުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ ۚ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّـهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ
ޝަހްވާނީ އެދުންތައް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ ) މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަކަނބަލުން ލޫޅާފަތި އަޑަކުން ވާހަކަ ނުދައްކާށެވެ! (އެއީ) ހިތުގެތެރޭގައި (نفاق
13.ޝަރުޢީ ޢިލްމު އުނގެނުމުގައި އިޙްލާޞްތެރި ނުވުން އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ تَعَلَّمَ عِلْمًا يُبْتَغَى بِهِ
17. މިޔުޒިކުގެ ސާމާނު ފާޅުވެ އެކަން (އެބަހީ: މިޔުޒިކު ކުޅުން) ޙަލާލުކޮށްގަތުން. سَهلُ بن سَعْد ގެ އަރިހުން [ރިވާވެގެން] ވެއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ.
ސުވަރުގޭގެ ނިޢުމަތަކީ ބޮޑުވެގެންވާ ނިޢުމަތެކެވެ. އެ ނިޢުމަތުގެ މާތްކަން ސިފަނުކުރެވޭހުއްޓެވެ. އަދި ސުވަރުގޭގެ އެންމެ ދަށް މަންޒިލް ލިބޭ މީހާގެ ދަރަޖަ، ދުނިޔޭގެ ރަސްރަސްކަލުންގެ ތެރެއިން އެންމެ މަތިވެރި ރަސްކަމުގެ ވެސް އެތައް ގުނައެއް
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و سلام على أشرف الانبياء و المرسلين. و بعد: ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެން ހުރިހާ އިންސާނުންވެސް ހައްދަވާފައިވަނީ އެއިލާހު ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ
މީސްތަކުން ހިޔާ ލިބިގަންނަ ކުންނާރު ގަސްތައް ކެނޑުން. ޢަބްދު ﷲ ބުން ޙުބުޝީ رضي الله عنه އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
ސުވާލު: އަޅުގަނޑަކީ އެއް ޖިންސުން ގުޅުން ހިންގާ މީހަކީމެއްނޫނެވެ. ނަމަވެސް، އިސްލާމް ދީނުގައި އެއްޖިންސުން ގުޅުންހިންގުމަކީ ހަރާމް ކަމަކަށްވީ ހިނދު، މުޖުތަމަޢުގައި އެއްޖިންސުން ގުޅުން ހިންގައި އެދުން ފުއްދަމުން އަންނަ ފަރާތްތަކާއެދު އަޚްލާޤީ ނަޒަރުން
ރާބުއިން ގިނަވެ އެކަން ޙަލާލުކޮށްގަތުން. ރާބުއިން މިއުއްމަތުގައި ފާޅުވިއެވެ. އަދި އޭގެނަން ނޫން އެހެން ނަމެއް އެއަށް ކިޔޫއެވެ. މީގެވެސް އެންމެ ނުބައިކަން ހުރީ މީސްތަކުންކުރެ ބަޔަކު އެކަން ޙަލާލުކޮށްގަތުމުގައެވެ. މިކަން ހިމެނިގެންވަނީ
މަޖަލަކަށްވެސް ދޮގެއް ހެދުމަކީ މައްސަލައެއްތަ؟ ޖަވާބަކީ އާނއެކެވެ. އޭޕްރިލް ފޫލް ނުވަތަ ކުޑަކުދިން ހައްދާލަން ނުވަތަ އެނޫންކަމަކަށް ވެސް ދޮގު ހެދުމަކީ އިސްލާމްދީން މަނާކުރާކަމެކެވެ. ނަމަވެސް މަޖާކުރުމާއި ހައްދުފަހަނައަޅާފައިވާ މީހުން ދެކޭގޮތުގައި މަޖާކޮށް ހުނުމަށްޓަކައި
މުސްލިމުންގެ ތެރެއިން އިސްލާމީ އަޤީދާގެ އަސާސްތައް ފަނޑުވެ ހުޅަނގުގެ ޡަޤާފަތްތަކާއި އާދަކާދަތައް ރޯވެ އާލާވެ ކުރިފަޅައިގެންގޮސްފައި ވަނީ ޢަޖައިބު ކުރުވަނިވި މިންވަރަކަށެވެ. ޣައިރު މުސްލިމުންގެ ތަފާތު އުޅުންތަކާއި ގުޅުންތައް މުސްލިމުން ނަކަލު ކުރަމުންދަނީ ތެލެއް
14.ކެއުން ބުއިމުގައި ރަނާއި އަދި ރިހީގެ ތަށި ބޭނުން ކުރުން އުއްމު ސަލަމާ رضي الله عنها އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ
އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުންނަށްވަނީ ﷲ ފިޔަވައި ޙައްޤުގޮތުގައި އަޅުކަންވެވޭ އިލާހެއްނުވާކަމާއި އަދި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމައަކީ ﷲގެ އަޅާ އަދި ރަސޫލާކަމަށް ހެކިވުމުންނެވެ. އެކަމަށް ޓަކައި އަޅުގަނޑުމެން ކިޔާ ކަލިމައަކީ (لا إله
މުއުމިނުންނަށް ފުރައްސާރަކުރުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُون)) )) اللَّـهُ يَسْتَهْزِئُ
މަރާއި ދިރުންލެއްވުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޙިކުމަތަކީ އިމްތިޙާނުކުރުމެވެ. މީސްތަކުން އާޚިރުގައި ބެހިގެންދަނީ ދެ ޖަމާޢަތަކަށެވެ. އެއީ ނަރަކައިގެ ޖަމާޢަތާއި ސުވަރުގޭގެ ޖަމާޢަތެވެ. ﷲ تعالى ގެ ވަހީ ބަސްފުޅުހައިވެއެވެ. فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَفَرِيقٌ فِي
ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމަކީ ޞަދަޤާތް ދޭ މީހާ ދެއްކުންތެރި ކަމުން ދުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. އަދި ޞަދަޤާތް ދޭމީހާގެ ނިޔަތް އިޙްލާސްތެރި ކޮށްދިނުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ޞަދަޤާތް ދޭއިރުގައި ވަންހަނާކުރުމުގެ މާނައަކީ ކާކު ދިން އެއްޗެކަން
ﷲގެ އާޔަތްތަކަށް މަލާމަތްކުރުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (( يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ ۚ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّـهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ
ޝަހްވާނީ އެދުންތައް ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައިފައިވެއެވެ. (فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ ) މާނައީ: ” ފަހެ، ތިޔަކަނބަލުން ލޫޅާފަތި އަޑަކުން ވާހަކަ ނުދައްކާށެވެ! (އެއީ) ހިތުގެތެރޭގައި (نفاق
13.ޝަރުޢީ ޢިލްމު އުނގެނުމުގައި އިޙްލާޞްތެރި ނުވުން އަބޫހުރައިރާ رضي الله عنه އަރިހުން ރިވާވެގެން އައިސްފައިވެއެވެ. ރަސޫލު ﷲ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ. ((مَنْ تَعَلَّمَ عِلْمًا يُبْتَغَى بِهِ
17. މިޔުޒިކުގެ ސާމާނު ފާޅުވެ އެކަން (އެބަހީ: މިޔުޒިކު ކުޅުން) ޙަލާލުކޮށްގަތުން. سَهلُ بن سَعْد ގެ އަރިހުން [ރިވާވެގެން] ވެއެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ.
ސުވަރުގޭގެ ނިޢުމަތަކީ ބޮޑުވެގެންވާ ނިޢުމަތެކެވެ. އެ ނިޢުމަތުގެ މާތްކަން ސިފަނުކުރެވޭހުއްޓެވެ. އަދި ސުވަރުގޭގެ އެންމެ ދަށް މަންޒިލް ލިބޭ މީހާގެ ދަރަޖަ، ދުނިޔޭގެ ރަސްރަސްކަލުންގެ ތެރެއިން އެންމެ މަތިވެރި ރަސްކަމުގެ ވެސް އެތައް ގުނައެއް
الحمد لله رب العالمين. والصلاة و سلام على أشرف الانبياء و المرسلين. و بعد: ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޅުގަނޑުމެން ހުރިހާ އިންސާނުންވެސް ހައްދަވާފައިވަނީ އެއިލާހު ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އެއްކައުވަންތަ
