އަލްޢައްލާމާ އައްޝައިޚް ޑޮކްޓަރ ޢުމަރު ސުލައިމާން އަލްއަޝްޤަރު 10 އޯގަސްޓް 2012 ވީ ހުކުރު ދުވަހު ޢުރުދުންގެ ވެރިރަށް ޢައްމާނުގައި އަވަހާރަވެއްޖެއެވެ. އަލާސްކަންފުޅާ އުޅުއްވުމަށްފަހު ޢުމުރުފުޅުން 72 އަހަރުގައި މިދުނިޔެ ދޫކުރެއްވި، އެބޭފުޅާއަކީ އިސްލާމީ
ޒަމާނުގެ ބޮޑެތި ޢިލްމުވެރިން އެކަލޭގެފާނަށްވަނީ ތަޢުރީފުގެ ބަސްތައް ރައްދުކުރައްވައި އަދި އެބޭކަލުންނަށް ނޭންގޭ ކަންކަމާއި ބެހޭގޮތުން ސުވާލުކުރައްވައި އޮޅުންފިލުއްވައި ހައްދަވާފައެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހަށް ޒިޔާރަތްކޮށް ކަންކަމުގައި ފަތުވާހޯއްދަވައި ސިޓީބިޓީ ބަދަލުކުރައްވައި ހައްދަވާފައެވެ. އެހުރިހާ މީހުންގެ މައްޗަށް މާތްﷲ ރަޙުމަތްލައްވާށިއެވެ.
އެކަލޭގެފާނަކީ އަބޫ މުހައްމަދު ޢަޠާއު ބިން ޔަސާރު އަލްމަދަނީ އަލްހިލާލީއެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ކީރިތި މާތް ނަބިއްޔާގެ އަނބިކަނބަލުން މުއުމިނުތަކުންގެ މައިކަނބަލުން ކަމަށްވާ މައިމޫނާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހާ މިނިވަންކުރައްވާފައިވާ އަޅެކެވެ. އެކަލޭގެފާނު އުފަންވެ ވަޑައިގަތީ ހިޖުރީ
ޝެއިޚު އަލްބާނީ ރަޙިމަހުﷲ އަކީ ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ސުންނަތް ދިރުއްވުމަށްޓަކައި އެންމެ ބޮޑަށް ގަދައަޅައި މަސައްކަތްކުރެއްވި ފަހުގެ ތާރީޚެއްގައި އުފެދުނު ޙަދީޘް އެންމެ ބޮޑު އެއް ޢިލްމުވެރިޔާއެވެ.
ޝާމްއަކީ މިހާރުގެ ސީރިޔާވެސް ހިމެނޭ ސަރަޙައްދެވެ. އެއީ އެބިމެއްގައި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މިދުނިޔެއަށް ފޮނުއްވި އެތައް ނަބީންނަކާއި ރަސޫލުންނެއް އެބޭކަލުންގެ ދަޢުވަތު މިބިންމަތީ ފެތުރުއްވެވި ބިމެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ނަސަބުފުޅު އެކަލޭގެފާނަކީ ޢަހުމަދު ބިން މުޙައްމަދު ބިން ޙަންބަލް ބިން ހިލާލު ބިން އަސަދު ބިން އިދުރީސް ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން ޙައްޔާން ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން އަނަސް ބިން ޢައުފް ބިން
ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިމާމް އިބުނު ތައިމިއްޔާއަށް އެކަލޭގެފާނުގެ އިލްމުވެރިކަމުގެ ހައިބަތުގެ ބޮޑުކަމާއި އިލްމުގެ މައިދާނުގައި އެކަލޭގެފާނުގެ ފުންނާބު އުސްކަމުގެ ސަބަބުން އެކަލޭގެފާނަށް ބޮޑެތި ޢިލްމުވެރިން އަބަދާއި އަބަދުދަނީ ތާރީފުގެ ބަސްފުޅުތައް ރައްދުކުރައްވަމުންނެވެ. އެކަލޭގެފާނަށް މިތާރީފުތައް
ޞަޙާބީންގެ ޒަމާނުގައި މީލާދީ ތާރީޚު ވާއިރުވެސް، ހިޖުރީތާރީޚު އެއީ ތާރީޚެއްކަމުގައި ކަނޑައެޅުއްވުމެވެ. މިކަމުގައި ޞަޙާބީން އެވަނީ ހުރިހާ ބޭކަލުން އެއްބަސްވެވަޑައިގެންފައެވެ. އަދި އެބޭކަލުން ތާރީޚު ބަލާ މިންގަނޑެއްކަމުގައި ހަނދުގެ ދައުރުވުން ލައްވާފައިވާކަމެކެވެ.
މައްކާގައި ހިނގާދިޔަ ނަބީކަމުގެ މަރުހަލާތައް: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ، އެކަލޭގެފާނަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ފާރާތްޕުޅުން ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުމާއެކު އެއްވެސް ފަސްޖެހިވަޑައިގަތުމެއްނެތި އެކަމާ ކުރިމަތިލެއްވިއެވެ. މިގޮތުން އެންމެ ފުރަތަމަ މައްކާގައި
އަޅުގަނޑުމެންނީ މުސްލިމުންކަމުގައިވާއިރު މިތާރީޚީ މިންގަނޑަކީ އަޅުގަނޑުމެންނާ ކިހާ ރައްޓެހި ނުވަތަ ބީރައްޓެހި މިންގަނޑެއްތޯ ބަލާލުމަކީ މުހިއްމުކަމެކެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިއެކު: 3. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންގެ މަޝްވަރާ ހޯއްދެވުން: އެކުގައި މުޅި ޙަޔާތް ވޭތިކުރުމުގައި ތަފާތު ދަތިތަކާއި އުނދަގޫ ޙާލަތްތައް ކުރިމަތިވުމަކީ ނުވެނުދާނެ
އެއީ ޖޯގްރަފީގޮތުން ހޯދޭ ބިންތަކުގައި މީހުން ވަޒަންވެރިކުރުވައި އެތަންތަން ފައިދާ ލިބިގަތުމަށްޓަކައި އާރާސްތުކޮށް ބިނާކުރުމެވެ.
ނަބީކަމުގެ ފެށުން: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه و سلم ގެ ޢުމުރުފުޅުން 40 އަހަރުފުޅުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުނެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ ރިސާލަތު އެންމެހާ މީސްތަކުންނަށް ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ބުރަ
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރެއްވި ޢުމްރާތަކާއި ޙައްޖު: މަދީނާއަށް ހިޖުރައަށް ވަޑައިގެންނެވުމަށްފަހު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރައްވާފައިވަނީ ހަތަރު ޢުމްރާއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ކުރައްވާފައި ވަނީ
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިއެކު: 2. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިމެދު ބަހައްޓަވާ ލޯބިވެތިގޮތް: މިހާރަކަށް އައިސް ބައެއް ފިރިން އެމީހުންގެ އަނބިންނަށް އެކަށީގެންނުވާވަރަށް ބާރުފޯރުވާ، އެމީހުންގެ މައްޗަށް
ޢާއިޝާ –ރަޟިޔަﷲޢަންހާ- ގެ މާތްކަން: ޢާއިޝާ –ރަޟިޔަﷲޢަންހާ- ގެ މާތްކަމަކަށް އަޅުގަނޑުމެން ބަލާލައިފިނަމަ ވަރަށްގިނަ ކަންތައްތައް ފެނިގެންދެއެވެ. އެކަމަނާގެ މާތްކަން ސީދާ ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޞައްޙަ ޙަދީޘްފުޅުތަކުން ޘާބިތުވެގެންވެއެވެ.
އަލްޢައްލާމާ އައްޝައިޚް ޑޮކްޓަރ ޢުމަރު ސުލައިމާން އަލްއަޝްޤަރު 10 އޯގަސްޓް 2012 ވީ ހުކުރު ދުވަހު ޢުރުދުންގެ ވެރިރަށް ޢައްމާނުގައި އަވަހާރަވެއްޖެއެވެ. އަލާސްކަންފުޅާ އުޅުއްވުމަށްފަހު ޢުމުރުފުޅުން 72 އަހަރުގައި މިދުނިޔެ ދޫކުރެއްވި، އެބޭފުޅާއަކީ އިސްލާމީ
ޒަމާނުގެ ބޮޑެތި ޢިލްމުވެރިން އެކަލޭގެފާނަށްވަނީ ތަޢުރީފުގެ ބަސްތައް ރައްދުކުރައްވައި އަދި އެބޭކަލުންނަށް ނޭންގޭ ކަންކަމާއި ބެހޭގޮތުން ސުވާލުކުރައްވައި އޮޅުންފިލުއްވައި ހައްދަވާފައެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހަށް ޒިޔާރަތްކޮށް ކަންކަމުގައި ފަތުވާހޯއްދަވައި ސިޓީބިޓީ ބަދަލުކުރައްވައި ހައްދަވާފައެވެ. އެހުރިހާ މީހުންގެ މައްޗަށް މާތްﷲ ރަޙުމަތްލައްވާށިއެވެ.
އެކަލޭގެފާނަކީ އަބޫ މުހައްމަދު ޢަޠާއު ބިން ޔަސާރު އަލްމަދަނީ އަލްހިލާލީއެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ކީރިތި މާތް ނަބިއްޔާގެ އަނބިކަނބަލުން މުއުމިނުތަކުންގެ މައިކަނބަލުން ކަމަށްވާ މައިމޫނާ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހާ މިނިވަންކުރައްވާފައިވާ އަޅެކެވެ. އެކަލޭގެފާނު އުފަންވެ ވަޑައިގަތީ ހިޖުރީ
ޝެއިޚު އަލްބާނީ ރަޙިމަހުﷲ އަކީ ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ސުންނަތް ދިރުއްވުމަށްޓަކައި އެންމެ ބޮޑަށް ގަދައަޅައި މަސައްކަތްކުރެއްވި ފަހުގެ ތާރީޚެއްގައި އުފެދުނު ޙަދީޘް އެންމެ ބޮޑު އެއް ޢިލްމުވެރިޔާއެވެ.
ޝާމްއަކީ މިހާރުގެ ސީރިޔާވެސް ހިމެނޭ ސަރަޙައްދެވެ. އެއީ އެބިމެއްގައި ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ މިދުނިޔެއަށް ފޮނުއްވި އެތައް ނަބީންނަކާއި ރަސޫލުންނެއް އެބޭކަލުންގެ ދަޢުވަތު މިބިންމަތީ ފެތުރުއްވެވި ބިމެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ނަސަބުފުޅު އެކަލޭގެފާނަކީ ޢަހުމަދު ބިން މުޙައްމަދު ބިން ޙަންބަލް ބިން ހިލާލު ބިން އަސަދު ބިން އިދުރީސް ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން ޙައްޔާން ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން އަނަސް ބިން ޢައުފް ބިން
ޝައިޚުލް އިސްލާމް އިމާމް އިބުނު ތައިމިއްޔާއަށް އެކަލޭގެފާނުގެ އިލްމުވެރިކަމުގެ ހައިބަތުގެ ބޮޑުކަމާއި އިލްމުގެ މައިދާނުގައި އެކަލޭގެފާނުގެ ފުންނާބު އުސްކަމުގެ ސަބަބުން އެކަލޭގެފާނަށް ބޮޑެތި ޢިލްމުވެރިން އަބަދާއި އަބަދުދަނީ ތާރީފުގެ ބަސްފުޅުތައް ރައްދުކުރައްވަމުންނެވެ. އެކަލޭގެފާނަށް މިތާރީފުތައް
ޞަޙާބީންގެ ޒަމާނުގައި މީލާދީ ތާރީޚު ވާއިރުވެސް، ހިޖުރީތާރީޚު އެއީ ތާރީޚެއްކަމުގައި ކަނޑައެޅުއްވުމެވެ. މިކަމުގައި ޞަޙާބީން އެވަނީ ހުރިހާ ބޭކަލުން އެއްބަސްވެވަޑައިގެންފައެވެ. އަދި އެބޭކަލުން ތާރީޚު ބަލާ މިންގަނޑެއްކަމުގައި ހަނދުގެ ދައުރުވުން ލައްވާފައިވާކަމެކެވެ.
މައްކާގައި ހިނގާދިޔަ ނަބީކަމުގެ މަރުހަލާތައް: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ، އެކަލޭގެފާނަށް ﷲ ތަޢާލާގެ ފާރާތްޕުޅުން ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުމާއެކު އެއްވެސް ފަސްޖެހިވަޑައިގަތުމެއްނެތި އެކަމާ ކުރިމަތިލެއްވިއެވެ. މިގޮތުން އެންމެ ފުރަތަމަ މައްކާގައި
އަޅުގަނޑުމެންނީ މުސްލިމުންކަމުގައިވާއިރު މިތާރީޚީ މިންގަނޑަކީ އަޅުގަނޑުމެންނާ ކިހާ ރައްޓެހި ނުވަތަ ބީރައްޓެހި މިންގަނޑެއްތޯ ބަލާލުމަކީ މުހިއްމުކަމެކެވެ.
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިއެކު: 3. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންގެ މަޝްވަރާ ހޯއްދެވުން: އެކުގައި މުޅި ޙަޔާތް ވޭތިކުރުމުގައި ތަފާތު ދަތިތަކާއި އުނދަގޫ ޙާލަތްތައް ކުރިމަތިވުމަކީ ނުވެނުދާނެ
އެއީ ޖޯގްރަފީގޮތުން ހޯދޭ ބިންތަކުގައި މީހުން ވަޒަންވެރިކުރުވައި އެތަންތަން ފައިދާ ލިބިގަތުމަށްޓަކައި އާރާސްތުކޮށް ބިނާކުރުމެވެ.
ނަބީކަމުގެ ފެށުން: އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه و سلم ގެ ޢުމުރުފުޅުން 40 އަހަރުފުޅުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ނަބީކަން ޙަވާލުކުރެއްވުނެވެ. ﷲ ތަޢާލާގެ ރިސާލަތު އެންމެހާ މީސްތަކުންނަށް ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ބުރަ
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރެއްވި ޢުމްރާތަކާއި ޙައްޖު: މަދީނާއަށް ހިޖުރައަށް ވަޑައިގެންނެވުމަށްފަހު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه و سلم ކުރައްވާފައިވަނީ ހަތަރު ޢުމްރާއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ކުރައްވާފައި ވަނީ
ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިއެކު: 2. ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ އެކަލޭގެފާނުގެ އަނބިއަނބިކަނބަލުންނާއިމެދު ބަހައްޓަވާ ލޯބިވެތިގޮތް: މިހާރަކަށް އައިސް ބައެއް ފިރިން އެމީހުންގެ އަނބިންނަށް އެކަށީގެންނުވާވަރަށް ބާރުފޯރުވާ، އެމީހުންގެ މައްޗަށް
ޢާއިޝާ –ރަޟިޔަﷲޢަންހާ- ގެ މާތްކަން: ޢާއިޝާ –ރަޟިޔަﷲޢަންހާ- ގެ މާތްކަމަކަށް އަޅުގަނޑުމެން ބަލާލައިފިނަމަ ވަރަށްގިނަ ކަންތައްތައް ފެނިގެންދެއެވެ. އެކަމަނާގެ މާތްކަން ސީދާ ކީރިތި ޤުރުއާނުންނާއި ރަސޫލުﷲ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަގެ ޞައްޙަ ޙަދީޘްފުޅުތަކުން ޘާބިތުވެގެންވެއެވެ.
