ފަތުވާ: ލައިލަތުލް ޤަދްރި ޙާޞިލުވެއްޖެކަން މީހަކަށް އެނގޭނީ ކިހިނެތް؟
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޚަބަރުދެއްވާފައިވާ ގޮތުގައި އެދުވަހުގެ ހެނދުނު އިރުއަރާއިރު އިރުގެ ދޯދި ނުހުންނާނެއެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޚަބަރުދެއްވާފައިވާ ގޮތުގައި އެދުވަހުގެ ހެނދުނު އިރުއަރާއިރު އިރުގެ ދޯދި ނުހުންނާނެއެވެ.
ޝެއިޚު އުޘައިމީން ރަޙިމަހުﷲ އާއި ސުވާލުކުރެވުނެވެ. ޖަމާޢަތުގައި ނަމާދުކުރަނިކޮށް ޖަމާޢަތުގެ ސަފެއްގެ ކުރިމަތިން ހިނގާފައި ދިޔުން ހުއްދަވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ޢިބްރަތްތެރި ވާހަކަތަކަކީ މީސްތަކުން އެއަށް ނުހަނު ޝައުޤުވެރިކަންދޭ އެއްޗެކެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلمގެ ސުންނަތުގައިވެސް ނުހަނު ގިނަ ވާހަކަތަކެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ.
މީހަކު ފާފައެއް ނުކޮށް ދޫކޮށްލާނީ އަންނަނިވި ޙާލަތްތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެވެސް އެއް ޙާލަތެއްގައެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ޙާލަތް : އެއީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ބިރުން ފާފަ ނުކޮށް ދޫކޮށްލުމެވެ. މި ޙާލަތުގައި އެ ފާފަނުކޮށް
ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައަކީ އިސްލާމްދީނުގެ ރުކުނަކަށްވީހިނދު އެކަމާބެހޭ މަޢުލޫމާތު ކޮންމެ މުސްލިމަކުވެސް ދެނެގަންނަން ޖެހެއެވެ.
ރަމަޟާންމަސް ފެށުނުކަން ޘާބިތުކުރުމުގައި ބަރޯސާވެވޭނީ ހަނދު ފެނުމަށެވެ. ނުވަތަ ހަނދު ނުފެނިއްޖެ ޙާލަތުގައި ޝަޢުބާން މަހުގެ ތިރީސް ދުވަސް ފުރިހަމަވުމަށެވެ
ހަނދުބެލުމުގައި ހަމަލޮލުން ބެލުން އެއީ ލާޒިމުކަމެއްހެއްޔެވެ؟ ޓެލެސްކޯޕުފަދަ ފަހުގެ ޒަމާނީ ވަޞީލަތްތައް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ހެއްޔެވެ؟
މިފޮތަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ކޮންމެ އަޚަކާއި އުޚްތަކުވެސް ކިޔާލުން ވަރަށް މުހިއްމު ފޮތެކެވެ. އެހެނީ މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ އުންމަތް މިވަނީ ބައިބައިވެ ކަފިކަފިވެފައެވެ.
އަޅުގަނޑު ބަލިވެއިނުމާއި ވިހެއުންދިމާވީ ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ގިނަ ދުވަސްތަކެއްގައިވަނީ ރޯދަ ނުހިފިއެވެ.
އަޅުގަނޑުގެ ސުވާލުމިވަނީ ޠަހާރަތާ ބެހެގޮތުންނެވެ. ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ޖުނުބުން ހިނައިގަތުމާ ބެހޭގޮތުންނެވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް، ރޯދައާއި އޭގެ ޙުކުމްތަކާއިމެދު ލިޔުއްވާފައިވާ ތަފްޞީލީ ފިޤްހު ފޮތެކެވެ. މިފޮތުގައި ރޯދައާއި ގުޅުންހުރި ގިނަގުނަ ޙުކުމްތަކެއްވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
މި ފޮތަކީ ރޯދައިގެ ޙުކުމުތަކާއި ، އޭގެ ޙިކުމަތާއި ، ސުންނަތްތަކާއި ، އަދި މުހިއްމު ބައެއް އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ޚުލާޞާ ކުރު ގޮތަކަށް ލިޔެ ހިމަނާލެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
އިސްރާއާއި މިޢުރާޖުގެ ރޭ ފާހަގަކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ އަދި އެރެއަކީ ރަޖަބުމަހުގެ ހަތާވީސްވިލޭރޭ ތޯއެވެ؟
އަޅުގަނޑުމެން މިވާހަކަތަކުގައި ބަލާފައިވާނީ ކުދިންނަށް ހަމައެކަނި ވާހަކައެއް ހުށަހަޅާލަދިނުމުގެ އިތުރަށް، ކުއްޖާއަށް ދީނީ މަޢުލޫމާތުތަކާއި، އަޚްލާޤީ ރިވެތި އަދަބުތައް ކުއްޖާއަށް ވާހަކަތަކެއްގެ ސިފާގައި ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
މިދަރުސް ތަކަކީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ކުރީގެ މުފްތީކަމަށްވާ ސަމާޙަތުއްޝައިޚް ޢަބްދުލްޢަޒީޒް ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން ބާޒް (رحمه الله) ގެ ފޮތެއްކަމުގައިވާ (الدروس المهمة لعامة الأمة)، މިފޮތް ތަރުޖަމާކޮށް ތައްޔާރު ކުރެވޭ ދަރުސްތަކެކެވެ.
މިހާރަކަށް އައިސް އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ތަފާތުގޮތްގޮތަށް ބުރުގާއަޅާ އުޚްތުން އުޅޭކަން ހިތާމައާއެކު ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ. ބައެއް އުޚްތުން ބުރުޤާ އަޅާ ގޮތަކީ އިސްލާމްދީނުގައިވާ ޢަވްރަނިވާކުރުމުގެ ގޮތްތަކާ ޚިލާފުގޮތްތަކެއްކަންވެސް ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ.
ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم ޚަބަރުދެއްވާފައިވާ ގޮތުގައި އެދުވަހުގެ ހެނދުނު އިރުއަރާއިރު އިރުގެ ދޯދި ނުހުންނާނެއެވެ.
ޝެއިޚު އުޘައިމީން ރަޙިމަހުﷲ އާއި ސުވާލުކުރެވުނެވެ. ޖަމާޢަތުގައި ނަމާދުކުރަނިކޮށް ޖަމާޢަތުގެ ސަފެއްގެ ކުރިމަތިން ހިނގާފައި ދިޔުން ހުއްދަވާނެ ހެއްޔެވެ؟
ޢިބްރަތްތެރި ވާހަކަތަކަކީ މީސްތަކުން އެއަށް ނުހަނު ޝައުޤުވެރިކަންދޭ އެއްޗެކެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلمގެ ސުންނަތުގައިވެސް ނުހަނު ގިނަ ވާހަކަތަކެއް ވާރިދުވެފައިވެއެވެ.
މީހަކު ފާފައެއް ނުކޮށް ދޫކޮށްލާނީ އަންނަނިވި ޙާލަތްތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެވެސް އެއް ޙާލަތެއްގައެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ޙާލަތް : އެއީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ބިރުން ފާފަ ނުކޮށް ދޫކޮށްލުމެވެ. މި ޙާލަތުގައި އެ ފާފަނުކޮށް
ރަމަޟާންމަހުގެ ރޯދައަކީ އިސްލާމްދީނުގެ ރުކުނަކަށްވީހިނދު އެކަމާބެހޭ މަޢުލޫމާތު ކޮންމެ މުސްލިމަކުވެސް ދެނެގަންނަން ޖެހެއެވެ.
ރަމަޟާންމަސް ފެށުނުކަން ޘާބިތުކުރުމުގައި ބަރޯސާވެވޭނީ ހަނދު ފެނުމަށެވެ. ނުވަތަ ހަނދު ނުފެނިއްޖެ ޙާލަތުގައި ޝަޢުބާން މަހުގެ ތިރީސް ދުވަސް ފުރިހަމަވުމަށެވެ
ހަނދުބެލުމުގައި ހަމަލޮލުން ބެލުން އެއީ ލާޒިމުކަމެއްހެއްޔެވެ؟ ޓެލެސްކޯޕުފަދަ ފަހުގެ ޒަމާނީ ވަޞީލަތްތައް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ހެއްޔެވެ؟
މިފޮތަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ކޮންމެ އަޚަކާއި އުޚްތަކުވެސް ކިޔާލުން ވަރަށް މުހިއްމު ފޮތެކެވެ. އެހެނީ މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ އުންމަތް މިވަނީ ބައިބައިވެ ކަފިކަފިވެފައެވެ.
އަޅުގަނޑު ބަލިވެއިނުމާއި ވިހެއުންދިމާވީ ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ގިނަ ދުވަސްތަކެއްގައިވަނީ ރޯދަ ނުހިފިއެވެ.
އަޅުގަނޑުގެ ސުވާލުމިވަނީ ޠަހާރަތާ ބެހެގޮތުންނެވެ. ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ޖުނުބުން ހިނައިގަތުމާ ބެހޭގޮތުންނެވެ.
މިއީ ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުޙައްމަދު އިބްރާހީމް، ރޯދައާއި އޭގެ ޙުކުމްތަކާއިމެދު ލިޔުއްވާފައިވާ ތަފްޞީލީ ފިޤްހު ފޮތެކެވެ. މިފޮތުގައި ރޯދައާއި ގުޅުންހުރި ގިނަގުނަ ޙުކުމްތަކެއްވަނީ ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ.
މި ފޮތަކީ ރޯދައިގެ ޙުކުމުތަކާއި ، އޭގެ ޙިކުމަތާއި ، ސުންނަތްތަކާއި ، އަދި މުހިއްމު ބައެއް އަދަބުތަކުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ޚުލާޞާ ކުރު ގޮތަކަށް ލިޔެ ހިމަނާލެވިފައިވާ ފޮތެކެވެ.
އިސްރާއާއި މިޢުރާޖުގެ ރޭ ފާހަގަކުރުމުގެ ޙުކުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ އަދި އެރެއަކީ ރަޖަބުމަހުގެ ހަތާވީސްވިލޭރޭ ތޯއެވެ؟
އަޅުގަނޑުމެން މިވާހަކަތަކުގައި ބަލާފައިވާނީ ކުދިންނަށް ހަމައެކަނި ވާހަކައެއް ހުށަހަޅާލަދިނުމުގެ އިތުރަށް، ކުއްޖާއަށް ދީނީ މަޢުލޫމާތުތަކާއި، އަޚްލާޤީ ރިވެތި އަދަބުތައް ކުއްޖާއަށް ވާހަކަތަކެއްގެ ސިފާގައި ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
މިދަރުސް ތަކަކީ ސުޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ކުރީގެ މުފްތީކަމަށްވާ ސަމާޙަތުއްޝައިޚް ޢަބްދުލްޢަޒީޒް ބިން ޢަބްދުﷲ ބިން ބާޒް (رحمه الله) ގެ ފޮތެއްކަމުގައިވާ (الدروس المهمة لعامة الأمة)، މިފޮތް ތަރުޖަމާކޮށް ތައްޔާރު ކުރެވޭ ދަރުސްތަކެކެވެ.
މިހާރަކަށް އައިސް އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ތަފާތުގޮތްގޮތަށް ބުރުގާއަޅާ އުޚްތުން އުޅޭކަން ހިތާމައާއެކު ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ. ބައެއް އުޚްތުން ބުރުޤާ އަޅާ ގޮތަކީ އިސްލާމްދީނުގައިވާ ޢަވްރަނިވާކުރުމުގެ ގޮތްތަކާ ޚިލާފުގޮތްތަކެއްކަންވެސް ފާހަގަކޮށްލަންޖެހެއެވެ.